اخلاص امیرالمومنین ...

باز تاکید مى کنم که همه ى نماز و عبادت من، سرتاسر زندگیم، حتى مردنم، سراسر براى خداست.

  همان خدایى که شریکى ندارد و امر شده ام تا یکتاپرست باشم. من مسلمان هستم.

این سخن دستورى است که خداوند نخست به پیامبر خویش نازل فرموده و از آن حضرت خواسته است تا آنچنان باشد که در این آیه ى شریفه آمده است. قل ان صلاتى و نسکى و محیاى و مماتى لله رب العالمین لا شریک له بذلک امرت و انا اول المسلمین [سوره ى انعام، آیه ى 163 -162] گفتنى است که حضرت على علیه السلام به جاى 'انا اول المسلمین' فرموده است: 'انا من المسلمین'، زیرا که اول مسلمان حضرت رسول اکرم صلى الله علیه و آله و سلم است. 

که در عوالم پیش از این عالم بر تمام موجودات سبقت گرفت و بر یگانگى خداوند شهادت داد.

او در دامان پیامبر پرورش یافته است و همان سخن را مى گوید، چون مى داند: فمن کان یرجو لقاء ربه فلیعمل عملا صالحا و لایشرک بعباده ربه احدا [ سوره کهف آیه 110. ] هر کس که امید لقاى پروردگارش را دارد، باید که عمل شایسته بجاى آورد و هیچ کس را در پرستش خداوند شریک نگرداند.

منظور و مقصود اصلى در هر دو آیه ى شریفه، خلوص درعبادت خداوند است و نیز اعلام دستور صریح، مبنى بر اینکه بندگان خدا، در تمام دوران زندگى، تمامى کارها را فقط به خاطر خدا انجام دهند و جز او را در نظر نیاورند. پیشتر در سخنى دیگر مى فرمود: خوشا به حال کسى که عبادت و دعایش خالص براى خدا باشد. و دلش مشغول آنچه دیده اش مى بیند، نگردد، یاد خدا را با آنچه که گوشش مى شنود، فراموش نکند، سینه اش به آنچه که به دیگران- از مال دنیا- مى دهند مخزون نشود [ عن ابى الحسن الرضا علیه السلام، ان امیرالمومنین صلوات الله علیه کان یقول: طوبى لمن اخلص لله العباده و الدعا و لم یشغل قلبه بما ترى علیناه، و لم ینس ذکر الله بما تسمع اذناه، و لم یحزن صدره بما اعطى غیره. "بحارالانوار ج 67 ص 229". ]

و نیز همان بزرگوار فرموده است: خداوندا، تو را به خاطر ترس از آتش یا طمع به بهشت، عبادت نمى کنم بلکه ازآن رو که تو را شایسته ى عبادت یافته ام، عبادتت مى کنم [ قال امیرالمومنین علیه السلام: ما عبدتک خوفا من نارک و لا طمعا فى جنتک، ولکن وجدتک اهلا للعباده فعبدتک. "بحارالانوار ج 67 ص 234 کتاب الایمان و الکفر، باب الاخلاص و معنى قربه تعالى". ]

از پیامبر خدا هم نقل کرده است که فرمود: اگر کسى چهل بامداد خدا را خالص عبادت کند، چشمه سارهاى حکمت از قلبش به سوى زبانش جارى مى شود [ عن الرضا، عن آبائه علیهم السلام قال: قال رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم: ما اخلص عبد لله عزوجل اربعین صباحا الا جرت ینابیع الحکمه من قلبه على لسانه. "بحارالانوار ج 67 ص 243". ]

البته ناگفته نماند که اخلاص در عبادت و عمل، از دشوارترین اعمال دینى است، چنانچه باز از حضرت على علیه السلام نقل است که فرمود: دنیا یکسره جهل و نادانى است، مگر جایگاههاى دانش. دانش حجتى است علیه آدمى، مگر آن که به آن عمل شود. 

عمل نیز بیشتر آلوده به ریا مى شود مگر عملى که مخلصانه براى خدا باشد. و اخلاص سخت در معرض خطر است تا آن که بنده به پایان کار خویش چشم بدوزد. [ عن الرضا، عن آبائه علیهم السلام قال: قال امیرالمومنین علیه السلام: الدنیا کلها جهل الا مواضع العلم، و العلم کله حجه الا ما عمل به، و العمل کله ریاء الا ما کان مخلصا، و الاخلاص على خطر حتى ینظر العبد بما یختم له. "بحارالانوار ج 67 ص 242". ]

موفق باشید ...