وضو گرفتن در موقع خواب اگرچه بهتر است انسان همیشه با وضو باشد همانطوری که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود:«کسی که در حال وضو بمیرد پاداش شهید را دارد.»
در شب سعی کند با شکم پر نخوابد و لازمه این کار این است که کمتر بخورد و به محض خوردن نخوابد زیرا شکم پر مورد بغض و نفرت حق تعالی است. و انسان را از او دور و به شیطان نزدیک می کند.
چنانکه امام باقر علیه السلام فرمود:
هیچ چیزی مبغوض تر از شکم پر نزد خداوند سبحان نیست.
در وقت خواب ذکر خداوند بزرگ را بگوید.
سعی کند شب, مخصوصا مثل شبهای تابستان که کوتاه است زودتر بخوابد و یا در روز کمی استراحت نماید تا در شب بتواند راحت تر برای نماز برخیزد.
بهتر است رو به قبله بخوابد و به صورت روی زمین نخوابد چنانکه امام صادق علیه السلام فرمود:
کسی را که دیدی به صورت روی زمین خوابیده بیدارش کنید.
سعی کند گناه و معصیت نکند زیرا گناه کردن و با افراد گناهکار نشست و برخاست نمودن انسان را از امر خیر از جمله نماز شب محروم می سازد.
رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود:
کسی که تمام شب را بخوابد و برای (نماز شب برنخیزد) علتش آن است که در روز گناه بزرگی مرتکب شده و خداوند بزرگ به خاطر آن گناه او را عقاب می کند و عقابش به این است که او را (بوسیله محروم کردن از فیض نماز شب) از درگاهش دور میکند. و همچنین از دوست شدن با انسانهای عابد که از دوستان حق تعالی می باشند محروم می سازد.
مردی حضور حضرت علی علیه السلام مشرف شد و گفت:
ای امیرالمومنین چرا من از فیض نماز شب محروم می شوم؟ آن حضرت علیه السام فرمود: تو مردی هستی که گناهانت تو را در بند و (زنجیر) کشیده اند.
امام صادق علیه السلام فرمود:
کسی که گناه را مرتکب شود از نماز شب محروم می شود و بدرستیکه عمل بد و گناه اثرش سریع تر در گناه از چاقوی در گوشت می باشد.
بهتر است روی معانی و آثار و فوائد نماز مطالعه و تفکر کند و به قلبش بفهماند که اصل, نماز و امور معنوی است و امور دنیوی اگرچه از نعمتهای خداوند کریم است ولی او این نعم را به بشر مخصوصا مومنان داده تا با استفاده معمولی به سوی او تقرب جویند.
همه اینها بالاتر آن است که انسان واقعا عاشق نماز باشد و آن را از ته دل دوست بدارد بطوریکه قبل از اذان منتظر ارتباط با معشوق حقیقی باشد و به محض شنیدن اذان دیگر طاقت و حوصله هیچ کاری دا نداشته باشد. چنین شخصی وقتی می خوابد با مراعات نکات قبل قطعا هر ساعت و هر دقیقه ای از شب اراده کند فرشتگان الهی او را بیدار می کنند.
امام صادق علیه السلام فرمود:
هیچ بنده ای نیست که آیه آخر سوره مبارکه کهف را در وقت خواب (با دقت و تدبر) بخواند, مگر اینکه هر لحظه ای که اراده کرد فرشتگان الهی او را بیدار می کنند.
موفق باشید ...
گناه
مردی نزد امیرالمومنین علی علیه السلام آمد و عرض کرد: من از نماز شب محروم شدم. حضرت علی علیه السلام فرمود: « تو کسی هستی که گناهانت تو را به بند کشیده است.»
دروغ
امام صادق علیه السلام فرمودند: «انسان گاهی دروغ می گوید و سبب محرومیتش از نماز شب می شود. هنگامی که از نماز شب محروم شد از روزی (مواهب مادی و معنوی) نیز محروم می شود.»
پرخوری
امیرالمومنین علیه السلام فرمودند: «هر کس پرخوری کند از نماز شب محروم می شود و هر کس تمام شب را بخوابد ، نورانیت و برافروختگی چهره را از دست می دهد و هر کس با فاسقان و بدان دوستی و رفاقت کند از بلاهای دنیا در امان نمی مانئ.
موفق باشید ...
1- رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمود: « ما زال جبرئیل یوصینی بقیام الیل حتی ظننت ان خیار امتی لن یناموا من الیل الا قلیلا»
« همیشه جبرئیل مرا توصیه و سفارش به قیام شب و نماز در آن می نمود آن قدر در این باره سفارش می کرد که گمان کردم خوبان امتم شب را نمی خوابند مگر اندکی»
2- رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم سه بار به صورت تأکید به حضرت علی علیه السلام سفارش به نماز شب نمودند: « یا علی .... و علیک بصلاه الیل و علیک بصلاه الیل و علیک بصلاه الیل ؛ یا علی بر تو باد به خواندن نماز شب»
3- امام صادق علیه السلام می فرماید: «شرف المومن صلاته بالیل» شرف مومن به نماز شب اوست.
4- امام صادق علیه السلام می فرماید: بر شما باد به خواندن نماز شب زیرا این، عمل سنت پیامبر شما و سیره صالحان است.
5- در حدیثی از امیرالمومنین علی علیه السلام نقل شده است: از روزی که شنیدم پیامبر خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: نماز شب نور است. هیچ گاه ان را ترک نکردم.
ابن کواء به ان حضرت گفت: حتی در لیلة الهریر (شب عملیات جنگ صفین)؟
امام علیه السلام فرمود: حتی در آن شب.
6- رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
«بهترین شما صاحبان عقل ها هستند عرض کردند: صاحبان عقل ها چه کسانی هستند؟ فرمودک عبادت کنندگان در شب آنگاه که مردم در خوابند.»
7- از امیرالمومنین علی علیه السلام نقل شده است:
«هر کس یک دهم شب را به نماز به سر برد در حالی که نیتش فقط خدا و طلب اجر الهی باشد، پروردگار به فرشتگان می فرماید: به عدد آنچه روییده می شود از برگ و دانه ها و درختان در این شب، و به شماره تمام نی ها و شاخه های تازه، اجر و ثواب برای وی بنویسید.
و هر کس یک نهم شب را به عبادت و نماز شب مشغول باشد، خداوند استجابت 10 دعا را به او عطا می فرماید: و در قیامت نامه اعمالش را به دست راست وی خواهد داد.
و هر کس یک هشتم شب را به نماز مشغول باشد خداوند پاداش یک شهید شکیبای با اخلاص به او عطا می کند و شفاعت او ر ا درباره اهل خانه اش می پذیرد.
هر فرد که یک هفتم شب را نماز بخواند با چهره ای نورانی چون ماه شب چهارده از قبر خود خارج می شود تا از صراط با جماعتی که در امانند عبور کند.
و هر کس که یک ششم شب را نماز بخواند در زمره توبه کاران و بازگشت کنندگان به سوی خدا نوشته می شود، و گناهان قدیم و جدیدش آمرزیده می گردد.
و هر کس یک پنجم شب را نماز بخواند در بهشت از ندیمان ابراهیم خلیل خواهد بود.
و هر کس یک چهرام شب را به نماز بایستد در صف اول رستگاران خواهد بود تا از صراط همچون تند بادی بگذرد و بی مناقشه در حساب داخل بهشت گردد.
و هر کس یک سوم از شب را نماز بخواند هیچ فرشته ای را ملاقات نمی کند مگر آنکه به مقام و منزلت او در نزد پروردگار غبطه و حسرت می برد و به او پیشنهاد می شود که از هر کدام از درهای هشتگانه بهشت که می خواهی وارد شو.
و اگر کسی نیمی از شب را نماز بخواند اگر هفتاد هزار برابر زمین پر از طلا باشد برابری با اجر او نمی کند و از برابری او در مقابل این عمل بیشتر از هفتاد غلامی که از اولاد اسماعیل باشند و آزاد کند پاداش است.
و هر کس دو سوم شب را نماز بخواند از برای او به شماره شنهای بیابان حسنات است که کمترین حسنه اش سنگین تر از ده برابر کوه احد خواهد بود.
و هر کس یک شب تمام به عبادت به سر برد در حالی که قرآن شریف را تلاوت کند و همه شب را به رکوع و سجود و ذکر خدا باشد به قدری به او اجر داده می شود که کمترین مقدارش ان است که گناهانش بریزد و پاک شود مانند روزی که از مادر متولد شده و به شماره تمام حسنات و درجات برای او پاداش است و مشعلی از نور در قبر او زنند، و تیرگیگناه و حسد را از قلب او برطرف سازند و او را از عذاب قبر ایمن گردانند و بیزاری و برات آزادی از جهنم را به او عطا کنند و در زمره آن کسانی که از عذاب الهی در امانند محشور می شود و پروردگار به فرشتگان می فرماید:
ای فرشتگان من! نظر کنید به بنده من، شبی را به عبادت به جهت طلب خشنودی من به سر برد او را داخل در فردوس کنید و از برای او در آنجا هزار شهر است و در آن شهرها آنچه میل انسانها باشد مهیا و از آنچه چشم ها لذت می برند موجود است و سعادت هایی که به دل هیچ کس خطور نکرده است . بعلاوه آنچه از احترامات و افزونیها و تقرب و نزدیکی که برایش مهیا نموده ام.
8- مردی از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم سوال می کند: آیا در شب ساعتی هست که در آن هر بنده مومنی دعا کند و دعایش مستجاب شود؟
فرمود: بلی.
عرض کردم: فدایت شوم آن چه زمانی است؟
فرمود: میان نصف شب تا ثلث باقیمانده از آن.
عرض کردم: آیا آن شب معینی است از شب ها یا هر شب است؟
فرمود: بلکه هر شب است.
9- امام حسن عسگری علیه السلام فرمودند: به درستی که رسیدن به خداوند عز و جل سفری است که جز با مرکب شب، پیمودن راه و نیل به مقصد ممکن نیست.
10- رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند: برترین نماز بعد از نماز واجب؛ در دل شب نماز خواندن در دل شب (نماز شب) است.
موفق باشید ...
حکمت 201امدادهاى الهى و حفظ انسان (اعتقادى، معنوى)
و درود خدا بر او ، فرمود : با هر انسان دو فرشته است که او را حفظ مى کنند، و چون تقدیر الهى فرا رسد، تنهایش مى گذارند که همانا زمان عمر انسان ، سپرى گشته است.
حکمت 200نکوهش انسان هاى شرور(اخلاقى، اجتماعى)
و درود خدا بر او ، فرمود : (جنایتکارى را حضور امام آوردند که جمعى اوباش همراه او بودند) مباک مباد ، چهره هاى که جز به هنگام زشتى ها دیده نمى شوند.
حکمت 199نکوهش بدکاران (انسان هاى شرور)(اخلاقى، اجتماعى)
و درود خدا بر او ، فرمود : ( در تعریف جمع بدکاران ، فرمود) آنان چون گرد هم آیند پیورز شوند ، و چون پراکنده شوند شناخته نگردند و گفته شد که امام فرمود : آنان چون گرد هم آیند زیان رسانند و جون پراکنده شوند سود دهند، (از امام پرسیدند چون اوباش گرد هم آیند زیان رسانند را دانستیم ، اما چه سودى در پراکندگى آنان است ، فرمود) صاحبان کسب و کار ، و پیشه وران به کارهاى خود باز مى گردند، و مردم از تلاش آنان سود برند ، بنّا به اسختن ساختمان ، و بافنده به کارگاه بافندگى ، و نانوا به نانوایى روى مى آورد.
حکمت 198ضرورت حکومت (اعتقادى، سیاسى)
و درود خدا بر او، فرمود : (وقتى شنید که خوارج مى گویند حکومت فقط از آنِ خداست.)
سخن حقّى است که از آن اراده باطل دارند.
حکمت 197روش درمان روح (روانشناسى بالینى) (اخلاقى، علمى)
و درود خدا بر او ، فرمود : این دلها همانند تن ها خسته مى شوند ، براى نشاط آن به سخنان تازة حکیمانه روى بیاورید.
حکمت 196عبرت آموزى از إتلاف اموال(اخلاقى، اقتصادى)
و درود خدا بر او ، فرمود : مالى که نابودى آن تو را پند مى دهد ، از دست نرفته است.
حکمت 195پرهیز از بْخل ورزى (اخلاقى)
و درود خدا بر او ، فرمود : (در سر راه ، از کنار مزیله اى عبور مى کرد)
این همان است که بخیلان به آن بخل مى ورزند ! و رد روایت دیگرى نقل شد که این چیزى است که دیروز بر سر آن رقابت مى کردید!
حکمت 194 ضرورت پرهیز از خشم و انتقام (اخلاقى، اجتماعى)
و درود خدا بر او ، فرمود : چون خشم گیرم ، کى آن را فرو نشانم ؟ در آن زمان که قدرت انتقام ندارم ، که به من بگویند: " اگر صبر کنى بهتر است " یا آنگاه که قدرت انتقام دارم ؟ که به من بگویند " اگر عفو کنى خوب است ".
حکمت 193راه به کار گرفتن قلب (اخلاقى، علمى، تربیتى)
و درود خدا بر او ، فرمود : دل ها را روى آوردن و پشت کردنى است ، پس دل ها را آنگاه به کار وا دارید که خواهشى دارند و روى آوردنى ، زیرا اگر دل را به اجبار به کارى وا دارى کور مى گردد.
حکمت 192پرهیز از زراندوزى(اخلاقى، اقتصادى)
و درود خدا بر او ، فرمود : اى فرزند آدم ، آنچه را که بیش از نیاز خود فراهم کنى ، براى دیگران اندوخته اى .
حکمت 191مشکلات دنیا (اخلاقى)
و درود خدا بر او ، فرمود : همانا انسان در دنیا تخته نشان تیرهاى مرگ ، و ثروتى است دستخوش تاراج مصیبت ها: با هر جرعة نوشیدنی، گلو رفتنی، و در هر لقمه اى ، گلو گیر شدنى است ، و بنده نعمتى به دست نیاورد جز آن که نعمتى از دست بدهد ، و روزى به عمرش افزوده نمى گردد جز با کم شدن روزى دیگر! پس ما یاران مى گیم، و جان هاى ما هدف نابودى ها ، پس چگونه به ماندن جاودانه امیدوار باشیم؟. در حالى که گذشت شب و روز بنایى را بالا نبرده جز آن که آن را ویران کرده و به اطراف پراکند!